Wat is zonlicht nu precies?

Ultraviolette straling uitgelegd

We genieten graag van de zonnestralen. Niet zo vreemd, want zonlicht heeft een erg positief effect op ons lichaam en onze geest. Tegelijkertijd weten we ook dat teveel zon niet goed voor ons is.

Wat zit er nu eigenlijk in de stralen van de zon of de zonnebank?
En wat doen die stralen met ons lichaam?

Zonder de zon zou er geen leven op aarde mogelijk zijn. Deze grote natuurlijke bron van energie vervult een essentiële functie bij de evolutie van al het leven op aarde en al het leven heet zich op de aanwezigheid van de zon aangepast.

Elektromagnetische straling

We kennen veel soorten straling zoals: Röntgenstraling, warmtestraling, maar ook straling van zendmasten voor radio, televisie en mobiele telefoons.
Dit noemen we allemaal “elektromagnetische straling”.

Deze straling beweegt zich door de lucht met een golfbeweging. De lengte van die golfbeweging is te meten en verschilt per specifieke stralingssoort. De golfbeweging kenmerkt bepaalde eigenschappen van die straling.
Is de golflengte lang (zoals bij radiogolven), dan drukken we die lengte uit in meters.
Bij kortere golflengten gebruiken we nanometers (nm), dat is één meter gedeeld door één miljard. Eén miljoenste millimeter om het beter te beschrijven. Op de afbeelding hieronder kunt u de verschillende straling zien, gerangschikt op golflengte.

Optische straling

Straling met een golflengte tussen 400 en 780 NM is het gewone zichtbare licht voor mensen. Wordt de golflengte langer, dan komen we in het gebied van warmtestraling, ook wel infrarood genoemd, dat loopt tot ongeveer 1.000.000 NM.

Aan de andere kant hebben de stralen steeds kortere golven. We komen dan bij de ultraviolette (UV) straling. ( Infrarood is voorbij het rood in de regenboog, ultraviolette is voor violet in de regenboog) Dat loopt door tot 100 nm, daaronder komen we bij Röntgenstraling.

Het totaal van UV, zichtbaar licht en infrarood noemen we optische straling omdat deze drie stralingssoorten veel natuurkundige kenmerken gemeen hebben. Van het zonlicht is ongeveer 50% zichtbaar licht, 45% infrarood en 5% UV.

Ultraviolette straling

Zoals al eerder gezegd is de golflengte bepalend voor de eigenschappen van de straling. Op de afbeelding kunt de indeling voor optische straling zien, maar die kunnen we ook wat verfijnen.
Zo is zichtbaar licht tussen 500 en 565 nm groen en tussen 435 en 500 blauw van kleur. Zo’n verfijning kunnen we ook aanbrengen in de straling binnen het UV gebied.
Van 100 tot 280 nm noemen we UVC. Van 280 tot 315 nm noemen we UVB en van 315 tot 400 nm noemen we UVA.
Dit onderscheid maken we omdat het UV in deze gebieden heel verschillende eigenschappen heeft.

UVC

UVC is de kortsgolvige UV-straling. Op aarde wordt deze straling volledig gefilterd door de ozonlaag en de dampkring, zodat UVC niet het oppervlak bereikt. Ook komt er geen UVC uit de zonnebanken. UVC licht is erg schadelijk en blootstelling aan de huid leidt direct tot verbranding.
Er bestaan wel UVC lampen, die worden gebruikt om ondermeer drinkwater, lucht of medische instrumenten mee te desinfecteren.

UVB

Het meest bekende positieve effect van UVB is de aanmaak van vitamine D3, dat essentieel is voor ondermeer een goede botstructuur , maar ook een erg belangrijke preventieve functie tegen verschillende soorten interne kankers en andere ziekten heeft. Het ontbreken of een tekort aan deze vitamine brengt allerlei gezondheidsrisico’s met zich mee.

UVB zorgt voor een indirecte pigment aanmaak in de huid. Blootstelling aan UVB levert ook een natuurlijke huidverdikking ( dat is niet zichtbaar voor het blote oog) dat zorgt voor een natuurlijke bescherming tegen teveel UV straling van de huid. Dat maakt het onmisbaar bij het zogenaamde voorzonnen ter voorbereiding op de zomer of vakantie. UVB is in negatieve zin het meest verantwoordelijk voor verbranding van de huid. Tot slot heet UVB een positieve werking op de stofwisseling, verlaging van de bloeddruk en sportprestaties.

UVA

Tenslotte het UVA. Dit zorgt voor een directe, diepe pigmentatie (het bruin worden van de huid) van de pigmentkorrels die aanwezig zijn in de huid. Het aantal pigmentkorrels en het effect van UVA verschilt per huidtype. UVA wordt ook als verantwoordelijk gezien voor huidveroudering. Dit kan je voorkomen door de huid goed te hydrateren voor en na het zonnen.

Er zit geen verschil tussen het zonlicht buiten en het licht van de zonnebank!

Zon of zonnebank

Het zonlicht van de zon buiten of dat van de zonnebank is hetzelfde.
Zoals gezegd, komt UVC niet op het aardoppervlak en wordt het ook niet door de zonnebank afgegeven.
UVA wordt in de natuur praktisch ongefilterd doorgelaten, het is ook aanwezig in het licht van de zonnebank.
Het UVB aandeel in het zonlicht is sterk afhankelijk van: het tijdstip op de dag, de tijd van het jaar (maximaal in de zomermaanden en minimaal van oktober tot maart), de plaats op aarde, de hoogte boven zeeniveau en ook nog aan de dampkring. In de zonnebank is het aandeel UVB afhankelijk van de lampen die er in de zonnebank gebruikt worden, maar is de hoeveelheid wel altijd constant.
De totale kracht van het ultraviolette licht (UVA + UVB) dat uit de zonnebank mag komen is wettelijk vastgesteld op 0,3 W/m2. Dat komt ongeveer overeen met de zon aan de middellandse zee op een zonnige zomerdag.

Als u nog meer wilt weten over UV stralen dan kunt u dat altijd aan uw Voordeel Zon medewerker vragen.